Sigorta Hukuku Nedir?

Sigortacı ve sigortalı arasındaki hukuki ilişkiyi ve sigortacılıkla uğraşan şirketlerin çalışmalarını düzenleyen hukuk kurallarının bütününe sigorta hukuku adı verilmektedir. Sigortacı, sigortalının ödediği prim karşılığında rizikonun tazminini üstlenmektedir. Sigorta ile ilgili genel hükümler Türk Ticaret Kanunu’nda düzenlenmektedir. Bunun yanında 5684 Sayılı Sigortacılık Kanunu ve bakanlık tarafından onaydan geçen Sigorta Genel Şartları hükümleri de sigorta hukukunun kaynağını oluşturmaktadır. Sigortalar ana olarak ikiye ayrılabilir, bunlar; zarar sigortası ve can sigortasıdır.

1. Zarar ve Tazminat Sigortası: Sigorta sözleşmesi çerçevesinde teminat altına alman rizikonun alana getirdiği zararın tazmin edileceği sigorta türüdür. Yangın sigortası, kasko sigortası, hırsızlık sigortası, yer sarsıntısı, dolu veya hastalık sigortası bu sigorta türü çeşitlerindendir.

2. Can Sigortası: İnsan hayatının mevzubahis olduğu olaylarda sigortacı, uğranılan zarardan ziyade maktu bir tazminat ödemektedir. Ölüm Hali Sigortası, Grup Hayat Sigortası, Maluliyet Sigortası, Ferdi Kaza Sigortası gibi sigorta çeşitleri bu sigorta türü çeşitlerindendir.

Sigorta Sözleşmesi Nedir?

Türk Ticaret Kanunu madde 1401’de sigorta sözleşmesinin tanımı yapılmıştır. Madde 1401, “Sigorta sözleşmesi, sigortacının bir prim karşılığında, kişinin para ile ölçülebilir bir menfaatini zarara uğratan tehlikenin, rizikonun meydana gelmesi halinde bunu tazmin etmeyi ya da bir veya birkaç kişinin hayat süreleri sebebiyle ya da hayatlarında gerçekleşen bazı olaylar dolayısıyla bir para ödemeyi veya diğer edimlerde bulunmayı yükümlendiği sözleşmedir.” şeklindedir.

Sigorta sözleşmesi yapılması için verilen teklifnamenin, sigortacı ve sigorta sözleşmesi yapmak isteyen taraf arasında, otuz günlük süre zarfı içerisinde bir red durumu oluşmazsa sigorta sözleşmesi kurulmuş sayılır. Teklifname sırasında verilen primler, red durumunda kesintisiz geri verilir.

Sigorta Sözleşmesi Yükümlülükleri Nelerdir?

Sigorta sözleşmesinde aksi bir durum yoksa sigortacının yükümlülüğü prim veya ilk taksitin ödenmesiyle başlar. Sigortacı; sigortalının haklarını, dikkat etmesi gereken hükümleri, gelişmeler kaynaklı oluşan bildirimleri yazılı olarak sigorta ettiren tarafa bildirmek zorundadır. Sigortacı, sözleşme yapıldıktan sonra poliçeyi yirmi dört saat içinde, diğer durumlarda on beş gün içerisinde, sigortalıya vermelidir. Aksi halde gelişebilecek zararlarda sorumluluk sigortacınındır.

 Sigortalının Yükümlülükleri Nelerdir?

Sigorta sözleşmesinde belirtilen prim sigorta ettiren tarafından ödenmek zorundadır. Normal şartlarda bu prim peşin ödenir, aksi bir durum sözleşmede belirtilmelidir. Sigorta primi nakden ödenir. İlk taksit sonrası kambiyo senedi sistemi ile de ödeme yapılabilir. Sigorta ettiren sözleşmeden vazgeçmek isterse, sigortacının sorumluluğu başlamadan önce sözleşmeden cayabilir; prim cayılan kısmın yarısı olarak ödenir.

Sigortalı taraf da sigortacı taraf gibi tüm önemli hususları sigortacıya bildirmelidir. Sigortacı taraf sigortalıya yazılı bir şekilde sorular verdiyse, bu sorular haricindeki hususları sigortacıya bildirmeyen sigortalı taraf sorumlu tutulmaz.

 Hangi Davalar Sigorta Hukuku Kapsamına Girer?

Sigorta hukuku kapsamından doğan uyuşmazlıkları gidermek için açılan bir dava türüne sigorta davaları denir.  Sigorta hukuku kapsamındaki dava türlerinden bazıları şu şekildedir:

• Trafik kazası nedeniyle maddi ve manevi tazminat davaları
• Emeklilik sigortası, hayat sigortası ve sağlık sigortası kapsamından doğan alacak ve tazminat davaları
• Sigorta sözleşmelerinde yer alan yükümlülüklerin yerine getirilmemesinden doğan davalar
• Yangın, deprem, sel gibi doğal afetler sonucu oluşan sigorta alacak ve tazminat davaları
• Kasko, havacılık sigortası, deniz sigortası gibi sigortalarla ilgili itilaf davaları
• Zarar sigortaları, zorunlu mali sorumluluk sigortalarından doğan anlaşmazlıklarla ilgili davalar
• Ödenmeyen sigorta primleri için icra takibi

Sigorta Avukatı Kimdir? / Sigorta Avukatı Ne İş Yapar?

Sigorta avukatı, sigorta hukuku alanında uzmanlaşmış bir avukattır. Sigorta avukatları, sigorta şirketleri, sigortalılar veya sigorta ile ilgili diğer taraflar adına hukuki hizmetler sunarlar. İşte sigorta avukatlarının genel olarak yapabileceği işler:

1. Danışmanlık Hizmetleri: Sigorta avukatları, müvekkillerine sigorta hukukuyla ilgili genel danışmanlık sağlarlar. Bu, sigorta poliçelerinin yorumlanması, sigorta taleplerinin değerlendirilmesi, sigorta şirketleriyle müzakereler yapılması gibi konuları içerebilir.

2. Sigorta Poliçesi Değerlendirmesi: Sigorta avukatları, müvekkillerinin sigorta poliçelerini inceleyerek haklarını ve yükümlülüklerini belirlerler. Sigorta poliçelerinin koşullarının doğru bir şekilde anlaşılması, sigorta talepleri açısından önemlidir ve avukatlar müvekkillerini bu konuda bilgilendirirler.

3. Sigorta Taleplerinin İncelenmesi ve Değerlendirilmesi: Sigorta avukatları, müvekkillerinin sigorta taleplerini inceler ve değerlendirirler. Bu, talebin sigorta poliçesine uygunluğunun değerlendirilmesini, talebin reddedilmesi durumunda itiraz sürecinin yönetilmesini içerebilir.

4. Sigorta Davalarında Temsil: Sigorta avukatları, müvekkillerini sigorta davalarında temsil ederler. Bu, sigorta taleplerinin mahkemeye taşınması, sigorta poliçelerine uygunluk veya sigorta şirketlerine karşı tazminat talepleri gibi konuları içerebilir.

5. Anlaşmazlık Çözümü: Sigorta avukatları, müvekkillerinin sigorta anlaşmazlıklarını alternatif çözüm yöntemleri kullanarak çözmelerine yardımcı olurlar. Bu, arabuluculuk, tahkim veya uzlaşma gibi yöntemlerle gerçekleşebilir.

6. Sigorta Hukuku İle İlgili Eğitim ve Seminerler: Sigorta avukatları, sigorta hukukuyla ilgili seminerler düzenleyebilir veya müvekkillerine veya sigorta şirketlerine sigorta hukukuyla ilgili eğitimler verebilirler.

Bu işler, sigorta avukatlarının genel olarak yaptığı işlerdir ancak sigorta hukuku geniş bir alan olduğundan, avukatların uzmanlık alanlarına göre farklı hizmetler sunabilecekleri unutulmamalıdır. Örneğin, bir avukat daha çok sigorta talepleri ve mahkeme davaları üzerine uzmanlaşmış olabilirken, diğer bir avukat daha çok sigorta poliçelerinin hazırlanması ve değerlendirilmesi konularında uzmanlaşmış olabilir. Bu nedenle, müvekkillerin ihtiyaçlarına göre uygun avukatın seçilmesi önemlidir.